Trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại (1941-1945), có rất nhiều phụ nữ Liên Xô đã chiến đấu anh dũng trên mặt trận cũng như tham gia phục vụ ở hậu phương... Một trong số đó là Evdokia Zavaliy-người phụ nữ duy nhất chỉ huy một trung đội của thủy quân lục chiến.
Evdokia Zavaliy sinh ngày 28-5-1924 ở ngôi làng Novy Bug thuộc quận Novobugsky, tỉnh Nikolaev. Khi chiến tranh xảy ra, Evdokia Zavaliy mới 17 tuổi. Cô đã nhiều lần đến phòng tuyển quân để đăng ký nhập ngũ nhưng đều bị từ chối vì chưa đủ tuổi. Theo trang mạng Zvezdaweekly của Nga, khi phát xít Đức tấn công ngôi làng Novy Bug vào tháng 7-1941, Evdokia Zavaliy đã sơ cứu cho những người lính biên phòng Liên Xô bị thương. Sau đó, Evdokia Zavaliy đã thuyết phục được một đơn vị của Hồng quân cho cô đi theo với tư cách là y tá. Trong thời gian làm y tá, Evdokia Zavaliy được dạy sử dụng vũ khí. Cô được tặng Huân chương Sao Đỏ vì thành tích cứu một chỉ huy bị thương trên chiến trường. Chẳng bao lâu, số phận đã cho Evdokia Zavaliy cơ hội thay đổi cuộc đời mình.
Theo trang mạng Russia Beyond, các đại diện của thủy quân lục chiến đã đến đơn vị của Evdokia Zavaliy để tuyển quân, và họ chú ý tới cô. Khi đó, Evdokia Zavaliy có vẻ bề ngoài giống con trai: Tóc cắt ngắn, mặc quần áo dài. Sau khi đọc các giấy tờ của Evdokia Zavaliy, trong đó ghi: "Thượng sĩ Zavaliy Evdok" (tên rút ngắn của Evdokia Zavaliy), đại diện đơn vị thủy quân lục chiến nghĩ đó là Evdokim-tên của con trai. Và chỉ nửa giờ sau đó, Evdokia Zavaliy lên đường đến vùng Bắc Caucasus để gia nhập thủy quân lục chiến Liên Xô. Trong gần một năm, Evdokia Zavaliy chiến đấu dưới vỏ bọc một chàng trai. Nhiều năm sau này, Evdokia Zavaliy nhớ lại: “Không ai nghi ngờ gì cả. Mọi người đều coi tôi là một chàng trai”.
Sau khi bắt sống được một sĩ quan Đức quốc xã ở gần thị trấn Mozdok, Evdokia Zavaliy được cử đến một đơn vị tình báo. Trong trận đánh gần nhà ga Krymskaya ở vùng Kuban, khi chỉ huy hy sinh, Evdokia Zavaliy đã dẫn đầu đơn vị tiếp tục chiến đấu và bị thương nặng. Tại bệnh viện, thân phận của Evdokia Zavaliy đã bị bại lộ. Tuy nhiên, với những chiến công của mình, cô không bị khiển trách và cũng không phải nhận bất cứ hình phạt nào.
Tháng 2-1943, Evdokia Zavaliy được cử tham gia một chương trình 6 tháng dành cho cấp thiếu úy. Sau khi hoàn thành vào tháng 10 cùng năm, Evdokia Zavaliy được giao nhiệm vụ chỉ huy một trung đội thuộc đại đội súng máy độc lập, Lữ đoàn 83 Thủy quân lục chiến. Với lòng dũng cảm và tài chỉ huy, Evdokia Zavaliy khiến các binh lính không chỉ trong trung đội mà cả những đơn vị khác vô cùng nể phục. Ông Alexander Kuzmichev, từng giữ chức đại đội trưởng một đơn vị thuộc Lữ đoàn 83 Thủy quân lục chiến, nhớ lại: “Trung đội do bà Evdokia Zavaliy chỉ huy đóng vai trò xung kích trong các cuộc tấn công của thủy quân lục chiến. Họ được cử đến những khu vực đặc biệt khó khăn". Trung đội của Evdokia Zavaliy đã tham gia chiến dịch đổ bộ Kerch-Eltigen. Dưới hỏa lực ác liệt của quân Đức Quốc xã, những binh sĩ thủy quân lục chiến đã có thể đảm bảo cho lực lượng chủ lực đổ bộ... Trước sự tấn công liên tục của trung đội do Evdokia Zavaliy chỉ huy, phát xít Đức đã gọi Evdokia Zavaliy là “Quý bà cái chết đen” và các binh sĩ Liên Xô là “các chiến binh áo đen”. “Những chiếc áo khoác đen luôn khiến phát xít Đức khiếp sợ”, Evdokia Zavaliy từng tiết lộ với báo chí.
Thời điểm đó, dù là một cô gái trẻ nhưng ở cương vị trung đội trưởng, Evdokia Zavaliy đã thể hiện bản lĩnh của mình. Evdokia Zavaliy chia sẻ: "Khi ra trận, tôi giấu những giọt nước mắt của mình dưới chiếc áo mưa để không ai có thể nhìn thấy dấu hiệu của sự yếu đuối. Tôi không có quyền yếu đuối, sợ hãi". Sau khi chiến tranh kết thúc, Evdokia Zavaliy được đề nghị tiếp tục học tại một trường quân sự. Tuy nhiên, những vết thương cũ khiến sức khỏe của Evdokia Zavaliy bị suy giảm. Vì vậy, Evdokia Zavaliy xuất ngũ vào năm 1947 và chuyển đến sống tại thành phố Kiev (thủ đô của Ukraine ngày nay). Tại đây, Evdokia Zavaliy lập gia đình, có hai người con và là giám đốc một cửa hàng bách hóa.
Với 4 huân chương chiến đấu và hàng chục huy chương được trao tặng, Evdokia Zavaliy trở thành công dân danh dự của 8 thành phố châu Âu. Evdokia Zavaliy qua đời ngày 5-5-2010, chỉ vài ngày trước Lễ kỷ niệm 65 năm chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại.
LÂM ANH - QĐND
Cựu chiến binh Evdokia Zavaliy (năm 1990). Ảnh: Sputnik
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét